W stosunkach handlowych Królestwa Polskiego z Cesarstwem Austriackim po upadku Powstania Listopadowego, tj. po wrześniu roku 1831 uwagę polskich najwyższych władz administracyjnych przykuła sprawa komór celnych, przez które sprowadzano do Królestwa towary kolonialne.
Zgodnie bowiem z dekretami Aleksandra I z 13 i 28 sierpnia 1822 roku, a także na podstawie rozporządzeń Namiestnika Królewskiego Zajączka z 26 listopada 1822 roku oraz 8 lipca 1823 roku, sprowadzane do Królestwa z Austrii towary kolonialne mogły być oclone jedynie na terenie dwu komór „pierwszego rzędu”. Były to komory celne w Igołomii i Wilczkowicach.
Problemem okazał się fakt, iż obydwie wymienione tu komory położone były „/.../w jednej stronie od Krakowa i w bliskości od siebie”, podczas gdy na obszarze rozciągającym się od Igołomii aż do Kryłowa (gdzie stykały się ze sobą trzy granice: polska, rosyjska i austriacka), czyli w przybliżeniu ok. 60 mil, ani jedna komora celna nie była upoważniona do clenia napływających z Austrii do Królestwa Polskiego towarów kolonialnych.
Kierując się zatem potrzebą ułatwienia polsko-austriackiej wymiany handlowej, a zarazem dążąc do ukrócenia istniejącego w tym zakresie znacznego ruchu przemytniczego, Rada Administracyjna podjęła w dniu 21 maja 1833 roku decyzję o przemianowaniu znajdującej się w Dołhobyczowie przy granicy z Austrią komory celnej „drugiego rzędu” na komorę pierwszego stopnia, przyznając tej jednostce administracji celnej takie uprawnienia, jakie przewidywało „/.../ tego rzędu komorom” wspomniane już postanowienie Namiestnika Królewskiego z 26 listopada 1822 roku.
W związku z powyższym i przy założeniu, że zwiększenie znaczenia i przemianowanie komory w Dołhobyczowie miało głownie na celu ułatwienie kontaktów handlowych tej miejscowości z położonym już w Austrii miastem Brody, KRPiS wystąpiła w dniu 13 grudnia 1833 roku do Rady Administracyjnej z petycją o przyznanie wspomnianej tu komorze celnej prawa do clenia towarów kolonialnych.
Co wysoce znamienne, nawet władze skarbowe nadmieniały przy tym, iż liczne nadużycia przemytnicze, jakie zdarzają się na tym właśnie odcinku granicy polsko-austriackiej, były w przeważającym procencie wynikiem dostosowania się do wymogów „konieczności”.
Ostatecznie na posiedzeniu w dniu 15 grudnia 1833 roku, Rada Administracyjna zatwierdziła wniosek Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu (KRPiS), umożliwiając dzięki temu prowadzenie polsko-austriackiego obrotu towarami kolonialnymi nie jak dotychczas w dwu, ale obecnie w trzech miejscach, usytuowanych na granicy obu państw.
@Copyright Marek Rutkowski
