Komentuj, obserwuj tematy,
Załóż profil w salon24.pl
Mój profil
Marek Rutkowski Marek Rutkowski
170
BLOG

Stadnina koni w Janowie po Powstaniu Listopadowym -działalność praktyczna

Marek Rutkowski Marek Rutkowski Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 0

To wlasnie  w pierwszych latach po upadku Powstaia Listopadowego  znajdująca się w Janowie   stadnina rządowa przyczyniła się szczególnie do rozpowszechnienia w Królestwie „/.../ rosłego i użytecznego rodu koni”.

Wzmiankowane stado rządowe koni  liczyło z końcem roku 1832  sztuk: 523

przybyło w dwóch następnych latach:

a) z „wyźrebienia” sztuk 130,

b) zakupiono w Anglii  3 ogiery celne 

           W końcu roku 1833 pozostawało w stadzie w Janowie 463 wszystkich koni (225 ogierów, 216 klaczy, oraz dwa konie wysłużone). W ciągu roku 1834 przybyło (pochodzących z wyźrebienia klaczy) 59 sztuk stadnych. Natomiast stado w Janowie w tym samym okresie czasu straciło:

a)  poprzez sprzedaż  wybrakowanych koni  34 sztuk,

b) poprzez śmierć ze względu na nabyte choroby 11 sztuk (czyli w ogóle 45 koni).

W tej sytuacji w końcu roku 1834 pozostało w Janowie w ogóle 447 sztuk koni. W tej liczbie znajdowało się wówczas:

a) 10 sztuk ogierów „celnych”,

b) 179 sztuk ogierów „prowincjonalnych”,

c) 21 młodych ogierów  pochodzących z lat 1830-1831,

d) 56 sztuk ogierów-źrebiąt (razem: 266 ogierów).

            Jeżeli chodzi o klacze, to w końcu roku 1834 było ich:

a)  138 klaczy rozrodczych,

b) 12 klaczy młodych pochodzących z lat 1830-1831,

c) 59 klaczy-źrebiąt (razem: 209 klaczy)

            Ze względu na prowadzoną akcję doprowadzania klaczy należących do osób prywatnych do ogierów będących własnością rządowego stada w Janowie, na terenie Królestwa jeszcze przed rokiem 1834 powstało 21 stacji oddziałowych 

Natomiast w przeciągu wzmiankowanego 1834 roku roku 17 z nich pozostało na dawnych miejscach; pozostałe 4 zostały jednak zamknięte ze względu na „nieodpowiednią konkurencję”. 

W roku 1834 161 rządowych ogierów „prowincjonalnych” pokrywało (w okresie od 1 marca do 30 czerwca)  klacze prywatne w liczbie 3 080. Dochód uzyskany z użycia ogierów do celów rozrodczych wynosił w tym czasie 28 158 zł.

Na utrzymanie stada janowskiego w budżecie państwa  co roku wyznaczano specjalny fundusz w kwocie  180 000 zł. Pożytkowano formalne fundusze Instytutu  przede wszystkim na opłatę 30 000, uiszczaną na rzecz Skarbu Państwa za prawo do dzierżawy ekonomii janowskiej. Poza tym odpowiednie sumy przeznaczano na tzw. koszta administracyjne oraz na kupno furażu dla koni.

 

"Zmiany strukturalne w Królestwie Polskim wczesnej epoki paskiewiczowskiej", T. 1, rodział: "gospodarka rolna" -fragment , 2004

@copyright Marek Rutkowski

 

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura